De grootste schat in onze beschavingsgeschiedenis is individuele vrijheid. Iedereen kan deze vrijheid op zijn eigen manier gebruiken door te genieten van verschillende pleziertjes. Dat stelt Ulrike Ackermann, hoogleraar aan de universiteit van Heidelberg en directeur van het John Stuart Mill Institute for Freedom Research. ,,Of het nu gaat om een liefhebber van foie gras, een fan van Currywurst, een Darjeeling-liefhebber of een espresso-verslaafde; een gummy bear-specialist, een groentenfreak, een pijp- sigarettenroker of cigarillo-kenner; iedereen kan op zijn eigen manier gelukkig zijn”, schrijft ze in een essay het invloedrijke Duitse online-magazine NOVO.
De Franse schrijver en filosoof Denis Diderot (1713-1784) wist het al: ‘Vrijheid is de gezondheid van de ziel’. Ackermann sluit zich daarbij aan met de stelling dat ook kunnen en mogen genieten een groot goed is, ook als het gaat om roken. ,,De westerse beschaving, heeft er in principe vrijheid voor gecreëerd, in de vorm van een open samenleving, En we moeten niemand dat van ons laten afnemen. Helaas is de waardering en toelaatbaarheid van tabaksgebruik stap voor stap verslechterd, althans in de openbare ruimte. Met betrekking tot mogelijke dodelijke gevolgen is dit genot nu bijna een totaalverbod. Wat uiteindelijk een zeer ernstige beperking van de individuele vrijheid van elk individu betekent.”
Ackermann noemt het opmerkelijk dat ‘joie de vivre’ en genieten van zaken die misschien niet altijd even gezond zijn, maar wel lekker of fijn om te doen (zoals roken en drinken), in toenemende mate als gevaarlijk worden beschouwd. De overheid staat vervolgens klaar om een en ander te reguleren.
De filosofe vraagt zich af waar het naartoe gaat als de antirookmaatregelen van de overheid hun beslag hebben gekregen. Ze wijst erop dat de Europese commissaris voor consumentenbescherming al sinds 2006 werkt aan een anti-alcoholstrategie. In de nota, die de lidstaten op nationaal niveau moeten implementeren, worden bier en wijn gekenschetst als ‘bedwelmende middelen’. Volgens Ackermann zijn brouwers, wijnmakers en economen er tot nu toe in geslaagd de scherpe kantjes van de discussie af te halen. Maar ook in Duitsland staan officials klaar om te kijken of kan worden toegewerkt naar een verbod.
Meer bij NOVO:
Plädoyer für die Freiheit des Genusses
