Op 11 januari was de sigarettenfabriek aan de Ambachtsweg in Ter Apelkanaal mooi meegenomen in een onderzoek dat eigenlijk draaide om een bende autodieven in Duitsland. Deze groep wordt ervan verdacht minstens 32 auto’s te hebben gestolen, met een totale waarde van € 2,5 miljoen.
Niemand in de omgeving wist dat er een illegale sigarettenfabriek was in het Groningse Ter Apelkanaal of dat er anderhalf miljoen sigaretten waren opgeslagen in een boerderij in Alteveer. Bij Smoke, het FIOD-team dat deze vorm van fraude bestrijdt, weten ze dat er met tabaksfraude veel geld te verdienen is, schrijft Ina Reitzema voor Dagblad van het Noorden.
Nederland deed de invallen op verzoek van de Duitse autoriteiten. Er werd een 66-jarige man uit het Zuid-Hollandse Stompwijk aangehouden. Hij zou de hoofdverdachte zijn van de bende autodieven en smokkelaars. Op de locatie stond als verrassing ook een sigarettenfabriek.
Betrouwbare man
Het pand werd in 2018 gekocht door de hoofdverdachte. Een buurman: “Deze ondernemer vertelde ons dat hij witgoedmachines opknapte voor de export naar Oekraïne.” De twee Litouwers die ook zijn aangehouden, heeft hij nooit gezien.
De hoofdverdachte huurde sinds vier maanden een huis en een schuur bij een boerderij op een afgelegen locatie in het Groningse Alteveer. Daar werden 1,5 miljoen sigaretten gevonden, die klaar waren om verkocht te worden. “Hij kwam op mij over als een betrouwbare man”, zegt de eigenaar.
Handel aantrekkelijk
Door de hoge accijns op sigaretten in Nederland is de handel erg lucratief. Er kan flink geld verdiend worden met de illegale productie en smokkel van sigaretten. Voor criminelen zijn de winstmarges enorm hoog, kopers betalen veel, maar minder dan in de winkels.
Via social media zijn sigaretten makkelijk te verkrijgen. Er wordt druk gehandeld in illegale tabakswaar via berichtenapp Telegram, Facebook en Instagram. Online krijg je pakjes voor € 5 of minder, terwijl ze legaal rond de € 8 kosten.
De medewerkers van Smoke denken dat de voorraad van de man uit Stompwijk bedoeld was voor de Engelse markt. In Engeland zijn sigaretten nog duurder dan in Nederland en daar valt dus meer winst te halen. “Ook Frankrijk is een opkomende markt voor illegale sigaretten.” Het doel van Smoke is illegale waar opsporen, maar vooral ook netwerken en grote jongens achter de productie en handel inrekenen. Het team bestaat uit rechercheurs en analisten. Zij doen om veiligheidsredenen hun verhaal anoniem.
Vaak komen de tabakscriminelen uit Oostbloklanden. Sinds de overheden daar strenger zijn gaan optreden, zoeken de criminelen nu hun heil ergens anders. Nederland ligt erg gunstig voor criminelen, vanwege de goede logistieke voorzieningen en zeehavens. Daardoor is smokkel naar Engeland en Frankrijk relatief makkelijk. Ook zijn de straffen voor tabakscriminelen minder hoog in Nederland. Er staat maximaal 4 jaar gevangenisstraf op tabaksfraude.
Door de FIOD en douane zijn er sinds 2013 meer dan 40 illegale sigarettenfabrieken opgerold in Nederland. Dat was voornamelijk in het zuiden, maar door extra controles in het zuiden verspreidt de fabricage zich nu over het hele land.
Door illegale handel is de overheid in 2020 minimaal € 53 miljoen aan BTW en accijns misgelopen, zegt het Smoke-team. “Ons vermoeden is dat de criminele winst weleens hoger kan zijn.” Lucratieve handel dus. ‘’Als je de moeite neemt om een fabriek in te richten, moet het wel een goed bedrijf zijn.”
Georganiseerde criminaliteit
Omdat het toeval was dat, tijdens een zoektocht naar autodieven, de illegale sigarettenfabriek in Ter Apelkanaal werd aangetroffen, is er geen onderzoek van tevoren gedaan. Hierdoor is het lastig te zeggen hoe groot het netwerk was. ‘’We hebben niet de kans gehad hier onderzoek te doen en te interveniëren. Dat is jammer. Toch hebben we drie man opgepakt en is de fabriek opgerold.”
De hoofdverdachte zit nog vast in Nederland, maar Duitsland wil zijn uitlevering voor de autodiefstallen. De andere verdachten, twee Litouwers, zijn op vrije voeten.
Om de bende van de autodieven in kaart te brengen is de Duitse politie al drie jaar bezig. ‘’Dit is georganiseerde criminaliteit. Het gaat om profs die de hele dag bezig waren met auto’s stelen, vervoeren en omkatten.”
Lees het hele artikel verder op 360plus.anp.nl
