Het laatste Kantar onderzoek concludeert dat 40% van alle sigaretten en 60% van alle shag die in Nederland gerookt worden, uit het buitenland komen. Maar minister Beljaarts (PVV, Binnenlandse Zaken) zegt niet van plan te zijn om er iets aan te doen.
Al jaren wordt door Kantar een stijgende lijn gemeten in de hoeveelheid buitenlandse tabak die Nederlanders roken. Vanaf begin 2021 steeg het hard. Toen lag het aandeel van uit het buitenland komende sigaretten en shag net boven de 10%. Dat kwam afgelopen kwartaal uit op 40% en bijna 60%.
Op bijna 1.800 geregistreerde verpakkingen van 411 shagrokers en meer dan 4.200 pakjes van bijna 700 sigarettenrokers baseert Kantar haar conclusies. Over de resultanten maakt belangenorganisatie VSK zich grote zorgen.
“De ontwikkeling lijkt niet te stuiten”, zegt Jan Hein Sträter, directeur van VSK. “Het gedrag van rokers is definitief veranderd. Rokers kopen hun tabak structureel elders – legaal in het buitenland of via het illegale circuit.” Social media maken het jongeren makkelijker om aan sigaretten, ook illegale, te komen, volgens Sträter.
Dirk Beljaarts is minister van Economische Zaken en zei in een interview met Distrifood eerder deze maand dat hij niet van plan is om extra zicht te houden op invoer van sigaretten. “Het is niet een ambitie om daar extra op te controleren. Ik denk dat als er 100 bussen vanuit Den Haag naar Duitsland gaan, dat dat in het niet valt vergeleken met de totale tabaksverkoop in Nederland. Het symbolische karakter snap ik, want het komt heel oneerlijk over naar Nederlandse ondernemers die met tabak werken. Aan de andere kant is het denk ik nog geen 0,1% van het totaal.”
Dat vele honderdduizenden Nederlanders over de grens tabak halen, komt volgens de VSK door de sterk gestegen tabaksprijzen. In 2023 was een pakje sigaretten € 9,50 en nu is hetzelfde pakje € 13. België maakte ongeveer eenzelfde stijging mee, maar daar is een pakje sigaretten nog altijd € 1 goedkoper. Vooral Duitsland is aantrekkelijk om sigaretten te kopen. Daar steeg een pakje sigaretten van € 8,20 naar € 9.
Dat verschil is nog groter bij shag. Shag kon je in Nederland kopen in 2023 voor € 14,20 en 2 jaar later is dat € 25,70. In België is de prijs gelijk gebleven met € 15,10. In Duitsland steeg de prijs van € 1 in 2023 naar nu € 11.
Regelmatig onderschept de douane illegaal ingevoerde tabak, volgens Sträter, maar het is een groter probleem. “Wat wordt onderschept is slechts het topje van de ijsberg.” En om die illegale handel de tegen te gaan, moet op Europa de regie pakken. “Zolang Nederland op eigen houtje de accijnzen blijft verhogen, blijven we dit probleem houden. De schatkist loopt jaarlijks miljarden mis, de zwarte markt groeit en de legale sector is uitgehold. Alleen met een gecoördineerde Europese aanpak kunnen we dit keren.”
Lees het hele artikel op distrifood.nl (alleen voor abonnees)
Nederlandse roker blijft goedkopere tabak uit buitenland halen
