Nu supermarkten geen sigaretten meer mogen verkopen, stijgen de prijzen en wordt tabak steeds lastiger verkrijgbaar. Hierdoor groeit de markt voor illegale alternatieven in Nederland.
Sinds maart 2024 onderschepte de douane al vele miljoenen illegale sigaretten. In de Rotterdamse haven bijvoorbeeld 27 miljoen illegale sigaretten ter waarde van € 6,5 miljoen euro. Ook 6 miljoen sigaretten en kilo shag in juli, met een waarde van bijna € 4 miljoen. Daarnaast vinden ook veel kleinere inbeslagnames plaats, zoals de 400.000 sigaretten die de gemeente Schiedam in september in opslagboxen vond. Schiedam scoort, volgens de Nationale Smokkelmonitor, hoog in het aantal illegale sigarettenrokers. Met een score van 38,7 % van de gerookte sigaretten is daar illegaal.
Jan Hein Sträter, directeur van de tabakslobbyorganisatie VSK, zegt: “De Rotterdamse haven is dichtbij (daar komen illegale sigaretten mogelijk binnen, red.) en is een groot aantal arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europese landen”. Dit draagt bij aan de omvang van het probleem in de regio Rijnmond. Zij nemen vaak sigaretten uit hun thuislanden mee. Landelijk blijkt een kwart van de gerookte sigaretten illegaal te zijn, volgens de douane. Uit een onderzoek in het tweede kwartaal van 2024, waar VSK zich op baseert, zou zelfs 35 % van de sigaretten uit het buitenland of uit illegale productie komen.
Het Nationaal Preventieakkoord van 2018 richt zich op een rookvrije generatie in 2040. Dan zouden de accijnzen flink zijn verhoogd en het aantal verkooppunten worden verminderd. Zo moet een pakje sigaretten in 2040 minstens € 40 kosten. Vanaf juli 2024 zijn supermarkten gestopt met de verkoop van tabaksproducten, en vanaf 2030 wordt het aantal verkooppunten verder teruggedrongen.
Critici van het anti-rookbeleid, waaronder Sträter, vinden dat hogere accijnzen weinig zin hebben. Als buurlanden zoals Duitsland de prijzen lager houden. Rokers reizen zelfs met speciale ‘winkelbussen’ naar Duitsland of Luxemburg om goedkoper in te slaan. Dit allemaal is legaal binnen de EU-limiet van vier sloffen. Anti-tabaksorganisaties beschuldigen de tabakslobby ervan de cijfers te overdrijven, om accijnsverlaging te promoten.
Voormalig longarts Wanda de Kanter steunt de accijnsverhoging. ”Structurele accijnsverhoging is de effectiefste maatregel om kinderen niet te laten beginnen met roken”, zegt De Kanter. Ze is een van de felste anti-tabakslobbyisten van het land.
Lees het hele artikel verder rijnmond.nl
Er gaan miljoenen euro’s om in illegale sigaretten, zo groot is het probleem echt
