In de Europese Unie (plus Zwitserland en Noorwegen) worden op jaarbasis zo’n 44,7 miljard sigaretten illegaal verhandeld. Dat komt neer op bijna 8,7 procent van het totale aantal sigaretten dat wordt geproduceerd. Als gevolg van de illegale handel lopen overheden in totaal tien miljard euro aan belastinginkomsten mis en ziet de eerlijke tabaksondernemer zijn omzet met 8 procent dalen.
Die rekensom maakt Abe Brandsma, Northern European Area Corporate Affairs & Communications Manager bij British American Tobacco (BAT) in de laatst verschenen editie van Rooksignalen 2.0, het vakblad voor de tabaksdetaillist. Brandsma baseert zich op het zogeheten SUN-rapport van KPMG dat elk jaar verschijnt. In dat rapport analyseert de internationale accountants- en adviesorganisatie de ontwikkelingen op de illegale markten en brengt ze de reikwijdte ervan in kaart.
Ook in Nederland is de situatie alarmerend. Volgens Rooksignalen 2.0 is er in Nederland sinds 2015 sprake van een stijging van de consumptie van illegale sigaretten. Bijna 8 procent van alle sigaretten in het land is illegaal. Met tien opgerolde illegale sigarettenfabrieken in nog geen anderhalf jaar tijd is Nederland duidelijk in trek bij criminele bendes, concludeert het blad.
Volgens Brandsma is de Nederlandse staat is alleen al over 2017 zo’n 223 miljoen euro misgelopen door de illegale handel in sigaretten. Maar ook andere partijen kampen met de negatieve gevolgen. Brandsma: ,,Legale tabaksverkopers worden geconfronteerd met illegale concurrentie, fabrikanten verliezen marktaandeel aan criminelen en zien dat hun merkenrechten worden geschonden in geval van namaak, terwijl rokers die illegale sigaretten consumeren ongereguleerde producten tot zich nemen.”
Ook de samenleving als totaal wordt erdoor geraakt. Criminele winsten die in de illegale sigarettenhandel worden gegenereerd, worden vaak geïnvesteerd in andere criminele activiteiten.
Brandsma zet uiteen dat een verstandig accijnsbeleid het beste middel om de illegale sigarettenhandel niet verder te laten groeien. ,,Accijnsschokken zorgen ervoor dat consumenten op zoek gaan naar goedkopere alternatieven, waardoor de business case voor criminelen die zich richten op smokkel en namaak nóg aantrekkelijker wordt. Vergeet niet dat de verkoopprijs van sigaretten in Nederland voor zo’n driekwart aan belastingen bestaat.”
