Met de aangescherpte regels rond tabak is het aanbod van illegale sigaretten in de regio explosief gegroeid. Regionale omroep Rijnmond onderzocht de herkomst van deze sigaretten en probeerde zelf een pakje te bemachtigen.
Illegale sigaretten beginnen vaak hun reis in fabrieken, bijvoorbeeld in Polen. Ze rollen en verpakken de sigaretten en via auto’s naar Nederland gesmokkeld. Eenmaal hier belanden ze in het netwerk van dealers, die via Telegram handelen of ze aan nachtwinkels doorverkopen. Sommige verkopers gaan zelfs langs cafés om klanten te vinden die de hoge accijnzen willen omzeilen.
De douane schat dat een kwart van alle gerookte sigaretten in Nederland óf afkomstig is uit het buitenland óf illegaal is geproduceerd. De gemeenten Schiedam, Vlaardingen, en Spijkenisse staan hoog op de lijst van locaties waar veel illegale sigaretten worden gerookt, aldus de Nationale Smokkelmonitor.
Illegale sigaretten zijn op twee manieren te definiëren: legale sigaretten uit het buitenland die hier zonder vergunning worden verkocht, en nagemaakte sigaretten uit illegale fabrieken. Vooral Bulgarije en Polen zijn populaire herkomstlanden, maar ook sigaretten uit China, Turkije en de Emiraten worden hierheen gesmokkeld, vaak via zeecontainers.
Een kleiner percentage bestaat uit namaaksigaretten, die volledig in illegale fabrieken worden geproduceerd. In 2023 was 4,1% van de illegale sigaretten namaak, wat fors meer is dan in 2021.
Douanewoordvoerder Maarten Molenbeek zegt: “Criminele vermogens worden opgebouwd door de grote winsten die criminelen behalen met accijnsfraude, de illegale productie van en handel in illegale sigaretten en tabak. Daarmee kunnen andere criminele activiteiten worden gefinancierd”.
Illegale sigaretten bereiken gebruikers via sociale media, nachtwinkels, cafés, en zelfs vanuit de kofferbak van auto’s. Journalisten van Rijnmond deden zich voor als kopers en ontdekten dat bij één van de zes bezochte winkels illegale sigaretten onder de toonbank beschikbaar waren.
Online lijkt de handel nog makkelijker: volgens Jan Hein Sträter van de tabakslobbyorganisatie VSK is het “net zo eenvoudig als het bestellen van een pizza.” Via Instagram, Snapchat, of Telegram verschijnen vele opties, vaak voor een fractie van de reguliere winkelprijs. Contact leggen met de verkoper kan via een simpel berichtje. Vervolgens maakt de koper een afspraak of krijgt de sigaretten thuisbezorgd.
De prijzen variëren aanzienlijk. Op een Nederlands Telegramkanaal kost een pakje Marlboro Red € 1,10, bij een verplichte afname van vijf sloffen (50 pakjes). Betalen kan zelfs met creditcard, iDeal, Apple Pay, of cryptovaluta. Een ander kanaal op Instagram biedt sloffen aan voor € 85 in de omgeving Rotterdam. Koper en verkoper spreken af via een privébericht. Daarna neemt de koper een lege tas mee voor de sigaretten en het geld in een leeg sigarettenpakje stopt. Zo wisselen de sigaretten snel van eigenaar, buiten het zicht van de autoriteiten.
Lees het hele artikel verder op rijnmond.nl
Dit is de schimmige wereld achter de illegale sigaret: ‘Net zo makkelijk als een pizza bestellen’
